Douvo
Ranunculus flammula
Ranunculaceae
Àutri noum : Flamaduro, Tarbèro.
Noms en français : Petite Flamme, Petite Douve.
Descripcioun :La douvo o flamaduro es un ranouncle rare au nostre, mai poudèn pensa, coume èi bèn couneigudo, que devié èstre mai coumuno à passa tèms. Trachis en ribo de palun, dins li tourbiero e li prado forço umido, relarg que s'apichounisson aro. Fai partido dóu group de ranouncle qu'an de fueio entiero emé dos meno diferènto : aquéli de la rouseto an un pecou e li de la cambo n'an quàsi ges. La varieta de Prouvènço ié dison flammula.
Usanço :Coume tóuti li ranouncle, es uno planto empouisounanto. Se la tastas vous brulo coume lou fiò la bouco (d'aqui soun noum). Se dis qu'èi forço marrido pèr li fedo que s'ataquarié au fege (counfusioun emé la douvo dóu fege ?).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Prado umido
- Tourbiero
- Palun
- Mueio
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Ranunculus flammula
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753